Het klinkt misschien ideaal om na je pensioen naar het buitenland te verhuizen, maar steeds meer Nederlanders ontdekken dat het leven als pensionado in Spanje niet altijd zo zorgeloos is als het lijkt. Onderzoek van het demografisch instituut NIDI wijst uit dat veel pensioenmigranten eerder terugkeren naar Nederland dan ze hadden verwacht. Sociale factoren, zoals achterblijvende familie in Nederland, en gezondheidsklachten, die met het ouder worden steeds belangrijker worden, dragen bij aan deze terugkeer. Mantelzorg is bijvoorbeeld moeilijker te organiseren in het buitenland, zeker als je eigen sociale netwerk in Spanje uit oudere mensen bestaat.
Toch zijn er ook mogelijkheden om binnen Spanje te blijven en hier gebruik te maken van ouderenzorg afhankelijk van je behoeften en je financiële situatie. Je kunt hiervoor terecht bij Cogesa Expats, de verzekeringsmakelaar speciaal voor Nederlanders in Spanje. Hieronder leggen we de verschillende mogelijkheden van ouderenzorg kort uit.
- Publieke Verzorgingstehuizen (Residencias de Ancianos)
Publieke verzorgingstehuizen in Spanje worden gefinancierd door de overheid en zijn meestal goedkoper dan privé-instellingen. Deze verzorgingstehuizen bieden basiszorg en zijn toegankelijk voor iedereen die recht heeft op zorg via het Seguridad Social (het Spaanse sociale zekerheidsstelsel).
Voordelen:
- Kosten: Aangezien deze tehuizen door de overheid gefinancierd worden, zijn de kosten aanzienlijk lager dan die van privé-instellingen.
Nadelen:
- Wachttijden: Het grootste nadeel van publieke verzorgingstehuizen zijn de vaak lange wachttijden, vooral in drukbevolkte gebieden zoals grote steden. Hierdoor kan het enige tijd duren voordat je een plaats krijgt.
- Beperkte keuze: De zorg kan soms minder flexibel zijn, afhankelijk van de beschikbare middelen en het beleid van de instelling.
Toegang
Om toegang te krijgen tot een publiek verzorgingstehuis moet je je eerst inschrijven bij de Seguridad Social. Vervolgens wordt je zorgbehoefte beoordeeld door een arts, die zal bepalen of je in aanmerking komt voor opname en welke zorg je nodig hebt.
- Privé-Verzorgingstehuizen (Residencia Privada)
Privé-verzorgingstehuizen zijn commerciële instellingen die zorg leveren voor ouderen, gefinancierd door particulieren of particuliere verzekeringen. Deze instellingen zijn vaak sneller beschikbaar dan publieke tehuizen en bieden mogelijk meer comfort en persoonlijke zorg.
Voordelen:
- Snelle toegang: Omdat ze minder afhankelijk zijn van de overheidsfinanciering, kunnen privé-verzorgingstehuizen snellere toegang bieden voor ouderen die zorg nodig hebben.
- Hogere kwaliteit: Deze tehuizen hebben vaak meer voorzieningen en bieden flexibeler zorgaanbod, zoals gespecialiseerde zorg voor dementie of andere chronische aandoeningen.
Nadelen:
- Kosten: Het grootste nadeel van privé-instellingen is dat ze aanzienlijk duurder zijn dan publieke instellingen. De kosten kunnen variëren afhankelijk van de locatie en de aangeboden zorg, maar het is belangrijk om te weten dat je zelf verantwoordelijk bent voor de financiering van deze zorg.
- Verzekering: Als je niet via de Seguridad Social wordt gedekt, kun je mogelijk een particuliere zorgverzekering afsluiten om een privé-verzorgingstehuis te bekostigen.
- Semi-Publieke Verzorgingstehuizen (Residencia Semi Privada)
Semi-publieke verzorgingstehuizen vormen een tussenoptie tussen publieke en privé-instellingen. Deze tehuizen worden deels gefinancierd door de overheid en deels door privé-investeerders of particuliere betalingen. Dit betekent dat de kosten lager zijn dan die van een volledig privé-instelling, maar vaak hoger dan die van een publiek tehuis.
Voordelen:
- Lager kostenplaatje: De kosten liggen vaak lager dan die van volledig privé-instellingen, maar kunnen nog steeds minder zwaar drukken op je budget dan de publieke zorg.
- Kwaliteit en snelheid: Deze tehuizen bieden vaak een goede balans tussen kwaliteit van zorg en beschikbaarheid.
Nadelen:
- Wachttijden: Omdat semi-publieke tehuizen vaak populair zijn, kunnen er lange wachttijden zijn, hoewel ze doorgaans sneller toegang bieden dan publieke tehuizen.
- Minder keuze: Hoewel de zorg flexibel is, is de keuze aan zorgaanbod of specialistische zorg misschien niet zo breed als bij een privé-instelling.
Cogesa Expats heeft verschillende klanten met een zorgverzekering in Bejaardenresidenties in Spanje, in plaatsen als Benidorm, Altea en Alicante. Helaas kan Cogesa daar niets specifieks bieden, wel is het mogelijk om via Cogesa een Wek verzekering afsluiten afhankelijk van de medische voorgeschiedenis etc.
- Thuiszorg (Atención Domiciliaria)
Als je liever in je eigen woning blijft wonen maar wel zorg nodig hebt, kun je in Spanje thuiszorg aanvragen. Dit kan zowel via de Seguridad Social als via particuliere zorginstellingen. Thuiszorg wordt vaak gezien als een minder ingrijpende optie, omdat zorgprofessionals naar je huis komen om te helpen met dagelijkse activiteiten zoals koken, wassen, en het toedienen van medicijnen.
Voordelen:
- Flexibiliteit: Je blijft in je eigen woning en behoudt zoveel mogelijk je zelfstandigheid, terwijl je toch de benodigde zorg ontvangt.
- Kosten: Thuiszorg via de Seguridad Social is doorgaans goedkoper dan andere vormen van zorg, omdat het wordt gedekt door het sociale zekerheidsstelsel, mits je daar recht op hebt.
Nadelen:
- Beperkingen in zorgaanbod: Hoewel thuiszorg ideaal kan zijn voor basisbehoeften, is het wellicht niet voldoende voor mensen die intensievere zorg nodig hebben, zoals volledige verpleging of gespecialiseerde zorg.
- Evaluatie: De aanvraag voor thuiszorg vereist een zorgbehoefte-evaluatie, die bepaalt hoeveel zorg je nodig hebt en welke specifieke diensten je ontvangt. Soms is er wachtlijst voor bepaalde thuiszorgdiensten.
Andere scenario’s en mogelijke financiële gevolgen
- Zorgkosten bij terugkeer naar Nederland
Als je momenteel bent ingeschreven bij de Seguridad Social in Spanje en besluit om je laatste levensjaren in Nederland door te brengen, moet je een zorgverzekering afsluiten bij een Nederlandse zorgverzekeraar. De zorgverzekering in Nederland is verplicht, en als je terugkeert, moet je je binnen enkele weken na terugkomst aanmelden bij een zorgverzekeraar in Nederland. Dit kan behoorlijk in de papieren lopen, want zorgverzekeringen in Nederland kunnen best duur zijn, vooral als je in je oudere jaren meer zorg nodig hebt. De premies kunnen flink oplopen, afhankelijk van je gezondheidssituatie en de dekking die je kiest. Dit is een belangrijk punt om mee te nemen in je financiële planning.
Bij terugkeer naar Nederland na een langere periode in Spanje, moet je je binnen vier maanden aanmelden bij een Nederlandse zorgverzekeraar. Omdat je verzekerd was via de Seguridad Social in Spanje, heb je recht op zorg in Nederland, waarvoor je het Formulier E106moet aanvragen bij je Spaanse verzekeraar of de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dit formulier zorgt ervoor dat je zorgkosten gedekt blijven totdat je Nederlandse zorgverzekering actief is. Zorg ervoor dat je direct een zorgverzekering afsluit om te voorkomen dat je onverzekerd bent. Gebruik je Europese Ziekteverzekeringskaart (EHIC) voor tijdelijke dekking, maar wees voorbereid op de administratieve stappen die nodig zijn om alles goed af te handelen.
- Ouderen die officieel in Nederland wonen maar in Spanje verblijven
Als je officieel in Nederland woont, maar je pensionado-woning in Spanje hebt, blijf je meestal verzekerd via de Nederlandse zorgverzekering. In dit geval ben je rechtmatig verzekerd voor zorg in Nederland, maar de situatie verandert als je zorg nodig hebt terwijl je in Spanje bent. Zorg in Spanje wordt niet volledig gedekt door de Nederlandse zorgverzekering, en je zult de meeste zorgkosten zelf moeten voorschieten als je in een Spaanse ziekenhuis of zorginstelling behandeld wordt.
Hoewel Nederland via de Europese Ziekteverzekeringskaart (EHIC) een beperkte dekking biedt voor medische zorg in andere EU-landen zoals Spanje, geldt dit vaak alleen voor noodgevallen en basiszorg. Niet alle zorg wordt gedekt, vooral niet als je niet in Spanje woont of geen verblijfplaats in Spanje hebt geregistreerd. Dit kan betekenen dat je een groot deel van je medische kosten moet voorschieten en later probeert om ze via je Nederlandse zorgverzekering terug te krijgen.
De noodzaak van een spaarpot
Of je nu een Nederlander bent die tijdelijk in Spanje woont of besluit om terug te keren naar Nederland, een spaarpot is zeer wenselijk in alle scenario’s. Zorgkosten kunnen onvoorspelbaar zijn, en het is belangrijk om voorbereid te zijn op zowel onverwachte medische kosten in Spanje als de hoge zorgkosten in Nederland als je daar je laatste jaren doorbrengt. Zonder een adequate spaarbuffer kan het financieel zwaar worden om in je eigen behoeften te voorzien, vooral als je te maken krijgt met langdurige zorg of verpleging.
Beter voorkomen dan genezen is hier van toepassing. Het is belangrijk om vooruit te plannen en ervoor te zorgen dat je de juiste zorgverzekering hebt en dat je financiële buffer voldoende is om onverwachte kosten te dekken, Cogesa Expats helpt hier graag bij. Veel mensen realiseren zich de noodzaak van deze voorbereiding pas wanneer de situatie escaleert. Het is veel gemakkelijker om je financiële situatie op orde te hebben voordat je afhankelijk wordt van zorg, zodat je niet met een onverwachte en vervelende financiële situatie wordt geconfronteerd als het te laat is.
Door zaken op tijd te regelen, kun je veel zorgen besparen voor jezelf en je nabestaanden. Voor zorgverzekeringen, evenals particuliere verzekeringen zoals Seguro de Hogar (woonverzekering) en autoverzekeringen, kun je terecht bij Cogesa Expats waar je in het Nederlands geholpen wordt.